• «Κλείδωσε» για τον Σεπτέμβριο η έναρξη του προγράμματος για τον προσεισμικό έλεγχο κρίσιμων κτιρίων (σχολεία, νοσοκομεία, υπηρεσίες συνάθροισης κοινού),

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν προ ημερών στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), παρουσία του προέδρου της κ. Δημήτρη Παπαστεργίου, ο οποίος αναλαμβάνει από σήμερα τα νέα του καθήκοντα ως νέος υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, το Ταμείο Ανάκαμψης έχει εγκρίνει κονδύλι ύψους 35 εκατ. ευρώ.

Η δέσμευση

Είναι αξιοσημείωτο ότι, τον περασμένο Φεβρουάριο, υπήρξε δέσμευση ότι έως τις αρχές φθινοπώρου, θα είχε ολοκληρωθεί ο πρωτοβάθμιος προσεισμικός (οπτικός) έλεγχος των πρώτων 20.000 κτιρίων και ο δευτεροβάθμιος έλεγχος (με ειδικά μηχανήματα) σε όσες κατασκευές θα είχε κριθεί ότι είναι απαραίτητος. Πρόθεση τού τότε κυβερνητικού επιτελείου ήταν να ξεκινήσει τους πρώτους   προσεισμικούς ελέγχους στα σχολεία, με το τέλος των Πανελληνίων Εξετάσεων με στόχο την ολοκλήρωσή τους εντός τριών, τεσσάρων μηνών.

Ωστόσο, η έναρξη των ελέγχων πλέον μετατίθεται και σύμφωνα με τα όσα ανέφερε στη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ ο  καθηγητής Δυναμικής Τεκτονικής, Εφαρμοσμένης Τεχνολογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) κ. Ευθύμιος Λέκκας, «τον Σεπτέμβριο θα ξεκινήσει το πρόγραμμα   και σε ένα χρόνο θα έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος στα κτίρια για τα οποία έχει δοθεί προτεραιότητα».

Τα δύο στάδια

Το πρόγραμμα του προσεισμικού ελέγχου αποτελείται από δύο στάδια, τον πρωτοβάθμιο   και τον δευτεροβάθμιο έλεγχο των δημοσίων κτιρίων. «Ο πρωτοβάθμιος αφορά στην διαβάθμιση της αντισεισμικής επάρκειας των κτιρίων. Τα αποτελέσματα θα αποστέλλονται στον ΟΑΣΠ, θα εισάγονται στην βάση δεδομένων, που χειρίζεται ο ΟΑΣΠ, και υα βαθμονομούνται. Τα αποτελέσματα αυτής της βαθμονόμησης, θα καθορίζουν την προτεραιότητα για τον δευτεροβάθμιο έλεγχο», επεσήμανε ο κ. Λέκκας.   Και πρώτα στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων μπαίνουν τα δημόσια και ιδιωτικά  σχολεία (συνολικά 18.000 κτίρια) και οι υγειονομικές δομές (2.000 με 2.500 κτίρια).

Παράλληλα, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΤΕΕ) ανακοίνωσε προ ημερών ότι προχωρά στη συγκρότηση του Ηλεκτρονικού Μητρώου Μηχανικών – Ελεγκτών Προσεισμικού Ελέγχου. Μάλιστα, για τους διπλωματούχους μηχανικούς-μέλη του ΤΕΕ που εγγράφονται στο μητρώο,  το ΤΕΕ, σε συνεργασία με τον ΟΑΣΠ και τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος, θα διενεργεί ανά τρίμηνο εξειδικευμένα εκπαιδευτικά σεμινάρια και θα παρέχει Ηλεκτρονικό Πιστοποιητικό Επάρκειας.

Σχετικά με την χρήση νέων τεχνολογιών, ο κ. Παπαστεργίου  ο οποίος αναλαμβάνει πλέον και το χαρτοφυλάκιο της ψηφιακής διακυβέρνησης, αναφέρθηκε στις  καλές πρακτικές των Δήμων με την χρήση προηγμένων  τεχνολογιών σε περιπτώσεις πολιτικής προστασίας, καθώς «η γνώση πρέπει να διαχέεται και να μοιραζόμαστε καλές πρακτικές». 

 Όπως επεσήμανε, «η προσιτή τεχνολογία σε συνδυασμό με τον συντονισμό, δίνει τα όπλα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση να γνωρίζει εγκαίρως και με αξιοπιστία τους κινδύνους, ώστε να είναι σε θέση να τους αντιμετωπίσει με την μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα».

Πώς και ποια κτίρια θα ελεγχθούν

Από την ημέρα ολοκλήρωση  της σχετικής Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας του ΟΑΣΠ, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων Κλιματικής Κρίσης, Παιδείας, Υγείας και Προστασίας του Πολίτη, σε συνεργασία με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος ΚΕΔΕ, υποχρεούνται, εντός  δύο   μηνών   να καταχωρήσουν   τα στοιχεία των κτιρίων, στα οποία στεγάζονται φορείς και κρίσιμες λειτουργίες, όπως το έτος κατασκευής του,  η οικοδομική άδεια, τα σχέδια και οι μελέτες αδείας, οι δηλώσεις τακτοποίησης αυθαιρέτων κ.λπ. .

Ειδικά για τα σχολεία, προτεραιότητα θα δοθεί σε 9.000 κτίρια τα οποία είναι χτισμένα την περίοδο 1960-1985 και δεν έχουν ελεγχθεί, ενώ αμέσως μετά θα ελεγχθούν τα υπόλοιπα 9.000 κτίρια  για τα οποία είχε γίνει πρωτοβάθμιος προσεισμικός   έλεγχος, με το πρόγραμμα που είχε ξεκινήσει (αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκε) έπειτα από τον σεισμό της Αθήνας το 1999. 

Ο αναλυτικός δευτεροβάθμιος έλεγχος, ο οποίος εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί για περίπου το 10% των κτιρίων (περί τα 1.800 με 2.000 κτίρια) γίνεται με ειδικά όργανα, δίχως να προκαλεί καταστροφές και είναι ακριβότερος από τον πρωτοβάθμιο.

Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος σε σχολεία και ιατρικές δομές, θα ακολουθήσουν τα  δημόσια κτίρια που θεωρούνται κρίσιμα για τη λειτουργία της Διοίκησης, ειδικά σε περιόδους κρίσης (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες) όπως είναι οι υποδομές της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας κλπ. 

Συνολικά, από τα 80.000 δημόσια κτίρια εκτιμάται ότι σήμερα χρησιμοποιούνται περίπου τα 30.000, μαζί με τα περίπου 20.000 κτίρια των σχολείων και των νοσοκομείων.

Από τα 20.000 κτίρια δημόσιας και κοινωφελούς χρήσης (στοιχεία ΟΑΣΠ) τα οποία θα μπουν στο …μικροσκόπιο των ελεγκτών,  το 23% είναι χτισμένο προ του 1960, το 42% μεταξύ 1961 και 1985, το 18% την περίοδο 1986-1995, το 9% τα έτη 1996-2000, το 6% μετά το 2000 και για το 2% δεν υπάρχουν στοιχεία.

Τι θα γίνει με τα ιδιωτικά κτίρια

Αν και το βάρος θα δοθεί σε πρώτη φάση κυρίως στα δημόσια κτίρια, ζητούμενο αποτελεί ο προσεισμικός έλεγχος στα εκατομμύρια ιδιωτικά κτίρια. Ορισμένες από τις προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι εστιάζουν στην ελάφρυνση του κόστους για τους πολίτες. Σε αυτές περιλαμβάνεται η απαλλαγή από το ΦΠΑ των μελετών για προσεισμικούς ελέγχους στα υφιστάμενα κτίρια ή απαλλαγή από το φορολογητέο εισόδημα των σχετικών  εργασιών ενίσχυσης των κτιρίων.

Επιπλέον, από τη διοίκηση του ΤΕΕ έχει προταθεί η δημιουργία ενός “κουμπαρά” στον οποίο θα συγκεντρώνεται ένα ποσοστό των κονδυλίων που συγκεντρώνονται από τα πρόστιμα νομιμοποίησης αυθαιρέτων, τα οποία θα μπορούν να διατίθενται σε έργα στατικής ενίσχυσης παλαιών κατασκευών. Είναι αξιοσημείωτο ότι, έως σήμερα έχουν συγκεντρωθεί περίπου πέντε 5 δισ. ευρώ από τις «τακτοποιήσεις» πολεοδομικών αυθαιρεσιών. 

Με τη δέσμευση ενός ποσοστού π.χ. 10%, περίπου 500 εκατ. ευρώ θα μπορούσαν να διατεθούν για τις συγκεκριμένες εργασίες, δίχως να επιβαρύνεται ο κρατικός προϋπολογισμός, ούτε να αναζητούνται άλλες χρηματοδοτικές πηγές.

Επίσης, προσεισμικό έλεγχο θα πρέπει να περιλαμβάνουν όλα τα χρηματοδοτικά προγράμματα που ενισχύουν επενδύσεις σε κτίρια, όπως τα τύπου “Εξοικονομώ” ώστε να μην χρηματοδοτούνται κτίρια, τα οποία μπορεί να καταστραφούν σε κάποιο επικείμενο σεισμό.