Το 2023 η πτώση των γεννήσεων στην Ελλάδα επιταχύνθηκε, με τους θανάτους να είναι πλέον σχεδόν διπλάσιοι και το μέλλον να δείχνει ακόμη ζοφερότερο. Οι γεννήσεις έπεσαν περίπου στις 73.000, οι θάνατοι ήταν περίπου 130.000 = πλέον χάνουμε κάθε χρόνο μία πόλη 50 – 60.000 κατοίκων... Για το θέμα μιλάνε εδώ και χρόνια κάποιοι σοβαροί καθηγητές πανεπιστημίου (πχ. Μιλτιάδης Νεκτάριος, Βύρωνας Κοτζαμάνης κ.α.) όμως δεν δείχνει να συγκινείται κανείς.

Την ώρα που οι λόγοι της υπογεννητικότητας είναι γνωστοί σε όλες και όλους (από το Lifestyle μέχρι το εχθρικό περιβάλλον για νέους γονείς στην πατρίδα μας), οι κυβερνήσεις ανακοινώνουν μέτρα "ασπιρίνες" που δεν δίνουν απολύτως ΚΑΜΙΑ λύση στο πρόβλημα, ούτε και αποτελούν σοβαρό κίνητρο για ένα ζευγάρι να προχωρήσει στην τεκνοποίηση...

Πίσω όμως από τα μεγάλα (κούφια) λόγια, παραμένει η αδήριτη ανάγκη να αντιστρέψουμε την τάση που θα μας οδηγήσει γρήγορα στο να μην έχουμε νέους ανθρώπους στον τόπο μας = να αυτοκαταστραφούμε.

Για αυτό νομίζω πως ήρθε η ώρα να δούμε το θέμα πιο ρεαλιστικά, πιο "πρακτικά", προσαρμοζόμενοι στη σημερινή εποχή. Ποια είναι όμως αυτή;

Τζόγος, επιδόμα και pass: Το "ναρκωτικό" της πλειοψηφίας
Καλώς ή κακώς, η εξάπλωση του τζόγου έχει πάρει τρομακτικές διαστάσεις στη χώρα μας (και όχι μόνο). Τα ποσά που "παίζονται" κάθε μήνα ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ και φαίνεται πως ένα πολύ μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας τζογάρει, αναζητώντας απελπισμένα το "εύκολο χρήμα".

Την ίδια ώρα, τα τελευταία 10 χρόνια οι πολιτικές επιδομάτων πολλαπλασιάστηκαν και πλέον αποτελούν τη "ραχοκοκκαλιά" των επιλογών κάθε κυβέρνησης. Συχνά καταγγέλεται ότι πολλοί άνθρωποι πλέον επιλέγουν τα επιδόματα από την εργασία, μιας και θεωρούν ότι είναι προτιμότερα αυτά, από ένα κακοπληρωμένο 8ωρο.

Τα κάθε είδους "pass" έγιναν τα τελευταία χρόνια το "φάρμακο δια πάσαν νόσον", προσφέροντας εύκολες, προσωρινές (και μικρής αποτελεσματικότητας) λύσεις σε πολύ κόσμο που δυσκολεύεται / είναι σε αδιέξοδο / βαριέται / έχει "μαύρα" εισοδήματα. Δίνονται χωρίς έλεγχο της πραγματικής οικονομικής κατάστασης κάθε πολίτη.

Όλα αυτά είναι ένα κοινωνικό "ναρκωτικό", που προσωρινά "ανακουφίζει", όμως απομακρύνει από τον στόχο του να καταφέρει κάποιος να ζήσει καλύτερα, πετυχαίνοντας στη ζωή του. Δεν παύουν όμως να είναι μία πραγματικότητα, στην οποία έχουν "εθιστεί" πάρα πολλοί, ίσως η πλειοψηφία των συμπολιτών μας.

Τα μόνα κίνητρα που μπορούν να καταλάβουν οι Έλληνες σήμερα, για να κάνουν παιδιά:
(Πολλά) Λεφτά

Η αλήθεια είναι πως ένα παιδί θα έπρεπε να αποτελεί τον καρπό της αγάπης ανάμεσα σε έναν άντρα και μία γυναίκα και μόνο αυτό. Ζούμε όμως στην εποχή όπου υπάρχουν άπειροι λόγοι για τους οποίους οι νέοι μας δεν θέλουν να κάνουν παιδιά, με πρώτο την οικονομική τους δυσπραγία. Αν προσθέσουμε στους πραγματικούς λόγους και τη νοοτροπία που έχει πλέον αλλάξει (τζόγος, επιδόματα, pass + lifestyle), τότε έχουμε μπροστά μας 2 γενιές Ελληνίδων και Ελλήνων που δεν πρόκειται να "ακούσουν" όλα όσα λένε οι μεγαλύτεροι, ούτε οι κυβερνώντες, για την ανάγκη να συνεχίσουμε να υπάρχουμε ως Έλληνες.

Ναι, βεβαίως και πάρα πολλές και πολλοί θα πουν διάφορα όμορφα και εύηχα επί του θέματος, όμως στην πράξη δεν θα αλλάξει κάτι. Το αποτέλεσμα των "άδειων" λόγων το βλέπουμε στον ετήσιο αριθμό των γεννήσεων, που κάθε χρόνο γράφει νέο χαμηλό και εμείς απλά το παρατηρούμε και "κλαίμε"...

Με αυτά τα δεδομένα, για μένα υπάρχει μόνο ένας δρόμος: Να δώσουμε στον κόσμο το μόνο κίνητρο που μπορεί να τον κάνει να αλλάξει γνώμη: (Πολλά) Λεφτά!

Με δεδομένο πως οι περισσότεροι δείχνουν να έχουν προτάξει τα χρήματα ως βασικό κριτήριο των επιλογών τους, νομίζω πως μόνο αν τους δώσουμε αυτό που επιθυμούν θα σκεφθούν να αλλάξουν δρόμο και να βάλουν ξανά στο μυαλό τους την τεκνοποίηση.

Σοβαρά ποσά, που να συζητηθούν και να προσμετρηθούν στην απόφαση

Το να δίνεις σε ένα ζευγάρι 2.000 – 2.400 ευρώ δεν αποτελεί κίνητρο για να κάνει παιδί. Αυτό το ποσό απευθύνεται σε ένα ζευγάρι που όπως και να’ ναι θέλει να τεκνοποιήσει και έρχεσαι απλά να του κάνεις λίγο πιο εύκολη τη ζωή την πρώτη περίοδο μετά τη γέννα. Δεν υπάρχει όμως κανείς που θα πει "αν είναι να πάρω τα 2.400, ναι θα το σκεφθώ σοβαρά".

Τα ποσά που χρειάζεται να δοθούν θα πρέπει να είναι "μεγάλα", να ξεπερνούν τις 10.000 ευρώ, για να αποτελέσουν παράγοντα που θα επηρεάσει τις αποφάσεις των νέων μας. Κάθετι άλλο είναι απλώς "συζήτηση για να περνάει η ώρα" που δεν αγγίζει καμία και κανέναν.

Πρώτος στόχος: Το +1

Τα περισσότερα ζευγάρια σήμερα σταματάνε στο πρώτο παιδί. Για αυτό και δεν θα είχε νόημα να στηριχθεί οικονομικά μία τέτοια απόφαση ( = να επιδοτήσουμε την πρώτη τεκνοποίηση). Αντίθετα, θέλουμε όλα αυτά τα ζευγάρια να κάνουν +1 παιδί, να φτάσουν στα δύο! Για αυτό και η πρότασή μου για μεγάλα χρηματικά κίνητρα ξεκινάει από το δεύτερο παιδί, αυτό που χρειαζόμαστε ως κοινωνία.

Επίσης υπάρχουν αρκετά ζευγάρια με δύο παιδιά. Σε αυτά το κίνητρο για το τρίτο παιδί θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο, γιατί ήδη έχουν κάνει κάτι δύσκολο, έχουν φέρει στον κόσμο δύο Ελληνόπουλα και θέλουμε να σκεφθούν σοβαρά να φέρουν άλλο ένα.

Τέλος, το μεγαλύτερο κίνητρο θα πρέπει να δίνεται σε όποιους αποφασίζουν να γίνουν πολύτεκνοι, θυσιάζοντας την προσωπική τους ζωή για χάρη των παιδιών τους (κάτι που σε μεγάλο βαθμό συμβαίνει και στους γονείς δύο / τριών παιδιών).

Η πρότασή μου: 15.000 ευρώ για το 2ο παιδί, 25.000 ευρώ για το 3ο παιδί και κάθε επόμενο
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω (και με τον πληθωρισμό να έχει κάνει τα 15.000 ευρώ του 2019 να είναι περίπου 10.000 ευρώ σήμερα) η πρότασή μου είναι να δώσουμε οικονομικά κίνητρα που θα αλλάξουν τα δεδομένα:

- Το κράτος να πληρώνει όλες τις εξωσωματικές θεραπείες (με έλεγχο για το ότι γίνονται πραγματικά)

- Εφάπαξ αφορολόγητο επίδομα 15.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι που αποκτά 2ο παιδί

- Εφάπαξ αφορολόγητο επίδομα 25.000 ευρώ για κάθε ζευγάρι που αποκτά 3ο παιδί (και άλλα τόσα για κάθε παιδί που τυχόν ακολουθήσει)

- Ολοκληρωτική κάλυψη από το κράτος για 2 χρόνια του μισθού που είχε ένας εκ των δύο γονέων κατά μέσο όρο το προηγούμενο 24μηνο πριν τη γέννα ( = μηδενική επιβάρυνση για τον εργοδότη).

Αν κάποιος πρότεινε τα ποσά αυτά να είναι λίγο πιο μικρά για τα ζευγάρια που μένουν στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και λίγο πιο μεγάλα για τα ζευγάρια που μένουν στην υπόλοιπη Ελλάδα, θα συμφωνούσα μαζί του.

Σε κάθε περίπτωση, αν ένα ζευγάρι σήμερα έχει 1 παιδί και ξέρει πως αν κάνει άλλα 2 θα βρεθεί με +40.000 ευρώ, το κίνητρο θα είναι πολύ σημαντικό...

Σε μία χώρα όπου η πλειοψηφία έχει στην τράπεζα καταθέσεις λιγότερες από 1.000 ευρώ, ένα τέτοιο κίνητρο θα έκανε πάρα πολλές / πολλούς να το σκεφθούν σοβαρά.

ΥΓ. Όλα τα παραπάνω ποσά θα πρέπει να αναπροσαρμόζονται αυτόματα με βάση τον πληθωρισμό της προηγούμενης χρονιάς.

ΥΓ.2. Μαζί με τα χρήματα, θα πρέπει να αναδιαταχθεί και το σύνολο των υπηρεσιών που προσφέρουμε σήμερα στους νέους γονείς, όμως αυτό θέλει χρόνο και είναι μία άλλη, μεγάλη συζήτηση.

Πόσα από αυτά τα χρήματα θα "γυρίσουν πίσω" στα κρατικά έσοδα;
Τα περισσότερα, ίσως και όλα! Ο λόγος είναι απλός: Ένα παιδί στη σημερινή εποχή σημαίνει για το ζευγάρι πολλαπλά έξοδα σε κάθε φάση της ζωής του, έξοδα που θα αυξήσουν την κατανάλωση και την καταβολή φόρων. Είναι κυριολεκτικά άπειρες οι ειδικότητες όσων θα επωφεληθούν από αυξημένα εισοδήματα αν αύριο αντιστρέφαμε σταδιακά την πτώση των γεννήσεων στη χώρα μας.

Φυσικά μπορεί πάντα να εμφανιστεί κάποιος "θεωρητικός κουλτουριάρης" και να πει ότι "πρέπει πρώτα να γίνει μία μελέτη για 3 – 5 – 10 – 20 χρόνια και μετά να λάβουμε αποφάσεις", όμως πολύ φοβάμαι πως μέχρι να γίνει αυτό... οι γεννήσεις θα έχουν κατρακυλήσει στις 10.000 – 20.000 τον χρόνο... Αν υπάρχει ένα και μόνο θέμα στο οποίο χρειάζεται να λειτουργήσουμε με γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας και όχι το οικονομικό αποτέλεσμα είναι η στήριξη των γεννήσεων!

Η ανάγκη για στήριξη των γεννήσεων είναι πρώτα και πάνω από όλα χρέος προς την Ελλάδα μας, όμως θα έχει πολλαπλά θετικά οφέλη σε όλη την κοινωνία, ακόμη και στο ότι θα υπάρξουν νέες γενιές πολιτών που θα εργαστούν και θα πληρώσουν ασφαλιστικές εισφορές, για να μπορούν να πάρουν συντάξεις αυτοί που σήμερα νομίζουν πως η σύνταξή τους θα είναι εξασφαλισμένη στο μέλλον, αν έχουμε μείνει χωρίς νέα γενιά...

Ναι, η "επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό" θα είναι σημαντική, πιθανώς και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ / χρόνο, όμως το όφελος θα είναι πολύ, πάρα πολύ μεγαλύτερο. (Δεν θα απαρριθμήσω για πόσα πράγματα πληρώνουμε περισσότερα χρήματα σήμερα ως Ελλάδα, για να μη μελαγχολήσουμε...).

Ασφαλιστικές δικλείδες
Μία τέτοια πολιτική στήριξης των γεννήσεων θα πρέπει να έχει και σοβαρές ασφαλιστικές δικλείδες, για να μην καταλήξουμε να επιδοτούμε πχ αλλοδαπούς που θα έρθουν εδώ απλά για να γεννήσουν και μετά να φύγουν".

Χωρίς να είμαι ειδικός επί του θέματος, νομίζω ότι θα είναι ανάγκη να μεριμνήσουμε ώστε τα χρήματα να φτάσουν αποκλειστικά σε ζευγάρια που:

- Όντως ζουν στην Ελλάδα
- Όντως είναι Έλληνες / Ευρωπαίοι πολίτες
- Όντως ένα από τα μέλη τους (τουλάχιστον) εργάζεται σταθερά και για χρόνια
- Όντως θα έχουν γεννήσει το παιδί τους σε μαιευτήριο, δημόσιο ή ιδιωτικό
- Θα στείλουν τα παιδιά τους σχολείο. Σε διαφορετική περίπτωση τα ποσά θα πρέπει να επιστραφούν, έντοκα.

+ πολλά ακόμη θέματα που γνωρίζουν ειδικότεροι από εμένα.

Η λύση θα είναι οικονομική. Όλα τα υπόλοιπα είναι "άλλα λόγια να αγαπιόμαστε"
Η ζωή αλλάζει γρήγορα, πολύ γρήγορα τα τελευταία χρόνια. Οι λόγοι που ωθούν τους νέους (και μεσήλικές) μας να αποφεύγουν την τεκνοποίηση είναι πολλοί και κάθε χρόνο γίνονται ακόμη περισσότεροι.

Μόνο με μεγάλα οικονομικά κίνητρα θα αλλάξει η τάση ραγδαίας μείωσης των γεννήσεων στην Ελλάδα μας. Όλα τα υπόλοιπα θα είναι δικαιολογίες και "άλλα λόγια να αγαπιόμαστε".

- "Μα καλά, Ηλία, θα δώσουμε δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε ένα ζευγάρι επειδή έκανε άλλα 2 παιδιά;" θα πουν κάποιοι.

Η απάντηση είναι ναι και μάλιστα θα σου έλεγα ότι είναι πολύ "φθηνό" το κόστος, σε σχέση με αυτό που θα έχουμε στο μέλλον αν δεν λύσουμε το πρόβλημα...

Αν θέλουμε να αλλάξουμε το μέλλον μας, χρειαζόμαστε έργα και πράξεις. Από ευχολόγια έχουμε χορτάσει.

Προτείνω να δώσουμε σήμερα τα αναγκαία οικονομικά κίνητρα για να γεμίσουν και πάλι με παιδιά τα σχολεία μας. Σήμερα, αύριο θα είναι αργά...

Εσύ τι γνώμη έχεις;

του Ηλία Παπαγεωργιάδη

* Ο Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης είναι επιχειρηματίας και σύμβουλος επιχειρήσεων.

capital.gr