Είναι ένας λοφίσκος 500 μέτρων ύψους, που βρίσκεται πάνω από τον υπό κατασκευή αεροδιάδρομο του καινούριου αεροδρομίου του Καστελλίου, έργου που περίμενε για δεκαετίες η Κρήτη και έχει τεράστια σημασία για την ανάπτυξη ολόκληρου του νησιού. Πάνω στον λόφο Παπούρα είχε προγραμματιστεί να μπει το ραντάρ του αεροδρομίου. Σκάβοντας, όμως, για την τοποθέτηση του ραντάρ, ανακαλύφθηκε ένα κυκλικό αρχιτεκτονικό σχήμα των Μινωικών χρόνων, λατρευτικής μάλλον χρήσης, που οι αρχαιολόγοι συμφωνούν ότι αποτελεί σημαντικότατο εύρημα. Κι εδώ αρχίζει η φασαρία.

Η Μενδώνη μαζί με τον Ταχιάο πήγαν εκεί για αυτοψία, υποσχέθηκαν να ψάξουν για άλλη κατάλληλη τοποθεσία να μπει το ραντάρ, πλην παρά τις προσπάθειες στάθηκε τεχνικά αδύνατο. Η δεύτερη καταλληλότερη τοποθεσία που βρέθηκε, θα άφηνε τυφλά τα αεροπλάνα που πάνε για απογείωση ή προσγείωση για 15 δευτερόλεπτα (θανάσιμος χρόνος για πτήση), τρίτη τοποθεσία απλώς δεν υπάρχει. Επιλέχθηκε λοιπόν υποχρεωτικά μια λύση που συνταιριάζει και την προστασία του αρχαιολογικού ευρήματος και τη συνέχεια των εργασιών του αεροδρομίου.

Το ραντάρ θα μετακινηθεί στο πλάι του λόφου, μακριά από τον αρχαιολογικό χώρο, ο οποίος θα προστατευθεί όπως πρέπει, θα συντηρηθεί και θα μπορεί να είναι επισκέψιμος. Αλλά και το τόσο κρίσιμο για την Κρήτη σύγχρονο αεροδρόμιο, θα ολοκληρωθεί χωρίς προβλήματα. Έγινε μελέτη, η οποία πέρασε από το ΚΑΣ, με πλειοψηφία 16-1. Μία μόνο αρχαιολόγος ψήφισε αρνητικά. Κι εκεί αρχίζει ο καταιγισμός, από τον ΣΥΡΙΖΑ, την ΑΝΤΑΡΣΙΑ και το ΚΚΕ. «Ντροπή για την αρχαιολογία», «καταστρέφουν μινωικό μνημείο», κλπ.

Σας εξομολογούμαι ότι αρχικά κλονίστηκα. Οπότε ανέσυρα και διάβασα όλες τις ανακοινώσεις και τις επιστολές των διαμαρτυρόμενων. Πλην μετά τα «ντροπή», «αίσχος», «απαράδεκτο» και τα τοιαύτα που είχαν οι ανακοινώσεις που διαφωνούν με την εγκατάσταση του ραντάρ, κανένας δεν μιλά για καταστροφή του αρχαιολογικού χώρου. Προφανώς, διότι αυτός παραμένει ως έχει και αναδεικνύεται. Λένε ότι «καταστρέφεται» διότι «η προστασία προϋποθέτει να μείνει αλώβητη και ανεπηρέαστη ολόκληρη η ευρύτερη περιοχή του αρχαιολογικού χώρου».

Άρα, υποστηρίζουν ότι ολόκληρος ο λόφος που αποτελεί οργανικό κομμάτι του αεροδρομίου, πρέπει με κάποιον μυστηριώδη τρόπο να αποκοπεί εντελώς από το έργο και μην τον αγγίξουν καθόλου, διότι η παρουσία του ραντάρ πιο πέρα χαλάει την ευρύτερη ενότητα του αρχαιολογικού τόπου.  Σαν να λέμε ότι η Ακρόπολη των Αθηνών, θα προστατευόταν μόνο αν δεν υπήρχε η σημερινή Αθήνα γύρω της, αλλά παρέμενε το Αττικό τοπίο της κλασσικής εποχής. Τουλάχιστον υπερβολή.

Πάλι όμως είχα τις αμφιβολίες μου. Οπότε διαβάζω μια επιστολή-φωτιά της αντιπροέδρου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, που διαφωνεί με την απόφαση και περνά γενεές δεκατέσσερις τους συναδέλφους της στο ΕΚΑΣ. Σκέφτηκα ότι αυτή, επιστήμονας με κύρος και επιχειρήματα, θα με διαφωτίσει για τους λόγους της αντίδρασης σ’ αυτή τη διευθέτηση. Στο τέλος της μακροσκελούς ανακοίνωσής της, συμπυκνώνει ως ακολούθως τους λόγους της διαφωνίας της στην τοποθέτηση του ραντάρ στον συγκεκριμένο (και μοναδικό) λόφο.

Πρώτον, διότι το νέο αεροδρόμιο του Καστελλίου φτιάχνεται για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, οπότε αν βομβαρδιστεί σε πολεμική σύρραξη θα καταστραφεί και ο αρχαιολογικός χώρος (!) Βεβαίως, το Καστέλλι είναι καθαρά πολιτικό αεροδρόμιο, καμία σχέση με πολεμικά αεροπλάνα ή πολεμική υποδομή ή ΝΑΤΟϊκούς σχεδιασμούς, η αρχαιολόγος όμως τα ανατρέπει όλα αυτά με το απλοϊκό ερώτημα, «αν δεν είναι πολεμικό γιατί το κάνουν τόσο μεγάλο»;

Δεύτερο, διότι το αεροδρόμιο είναι ιδιωτικό. Άρα λειτουργεί με τη λογική του κέρδους. Ουδέν ψευδέστερο τούτου, πρόκειται για έργο σύμπραξης ελληνικού δημοσίου και ιδιωτικών εταιρειών [Ελληνικό Δημόσιο (45,90%) – ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ -(32,46%) – GMR Airports Ltd (21,64%)], αλλά και να ήταν τι σημασία έχει; Αν ήταν δηλαδή μόνο δημόσιο έργο καλώς θα έστεκε το ραντάρ δίπλα στον αρχαιολογικό χώρο, αλλά τώρα που μετέχουν και ιδιώτες στην κατασκευή του  απαγορεύεται; Αυτό δεν είναι επιστημονική-αρχαιολογική προσέγγιση, είναι η αποθέωση των αριστερών προκαταλήψεων και ιδεοληψιών.

Μόλις διάβασα την ανακοίνωση αυτή, κάλμαρα. Κατάλαβα ότι απλώς δεν θέλουν να γίνει το αεροδρόμιο και πήγαν να επαναλάβουν όσα έγιναν στο μετρό Θεσσαλονίκης με τα αρχαία. Αυτά, ενώ μιλάμε για ένα από τα πιο σύγχρονα αεροδρόμια στην Ευρώπη, το δεύτερο μεγαλύτερο στη χώρα μετά το Ελ. Βενιζέλος, που θα εξυπηρετεί 15.000.000 επιβάτες τον χρόνο, θα δώσει 7.500 θέσεις μόνιμης εργασίας και (μαζί με τον ΒΟΑΚ) θα απογειώσει αναπτυξιακά την Κρήτη στον 21ο αιώνα. Τι να πει κανείς…;

liberal.gr