Δικαίωμα κατά παρέκκλιση δόμησης σε εκτός σχεδίου οικόπεδα, κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων εξασφάλισαν πολίτες που πρόλαβαν να αποκτήσουν 12.936 οικοδομικές άδειες.

Ειδικότερα, έως τις 9 Δεκεμβρίου 2022, οπότε καταργήθηκε το δικαίωμα των πολιτών να κατοχυρώσουν χρήση των παρεκκλίσεων (δόμηση σε οικόπεδα των 750, των 1.200 και των 2.000 τ.μ.) εκδόθηκαν 1.626 άδειες για προέγκριση οικοδομικής άδειας και 11.310 για βεβαίωση όρων δόμησης. Με άλλα λόγια, από τις 23.000 οικοδομικές άδειες του 2022, περισσότερες από τις μισές αφορούν δόμηση μικρών, εκτός σχεδίου, οικοπέδων.

Η προθεσμία

Όπως ανέφερε μάλιστα, ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Νίκος Ταγαράς, από το βήμα της Βουλής, για όσους δεν πρόλαβαν την προέγκριση της οικοδομικής άδειας, αλλά εξασφάλισαν βεβαίωση όρων δόμησης, αυτή ισχύει έως τον Σεπτέμβριο του 2023. «Μέχρι, λοιπόν, τον Σεπτέμβριο του 2023 θα πρέπει να έχει υποβληθεί η αίτηση για την προέγκριση της άδειας.

Η ισχύς της προέγκρισης είναι άλλος ένας χρόνος και μέχρι τη λήξη της προέγκρισης, πρέπει να έχει εκδοθεί η οικοδομική άδεια. Η ισχύς της οικοδομικής άδειας είναι τέσσερα χρόνια», τόνισε ο ίδιος. Σύμφωνα με τον υφυπουργό, εάν αθροιστούν όλα μαζί, «η δυνατότητα του να χτίσει κανείς, εκδίδοντας άδεια, στο διάστημα που αναφέρθηκε ξεπερνάει τα τεσσεράμισι χρόνια».

Σε κάθε περίπτωση χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες έχασαν το δικαίωμα δόμησης, τουλάχιστον προσωρινά διότι δεν πρόλαβαν ή αμέλησαν να υποβάλλουν αίτηση για προέγκριση οικοδομικής άδειας έως τις 9 Δεκεμβρίου.

Τα οικόπεδα

Πρόκειται για οικόπεδα εντός ζώνης 500 μέτρων από τα όρια σχεδίων πόλεων και οικισμών, υπό την προϋπόθεση ότι τα οικόπεδα είχαν δημιουργηθεί πριν από τον Απρίλιο του 1977.

«Επίσης, αφορά για όσα είχαν πρόσωπο σε χαρακτηρισμένους δρόμους, – εθνικούς, επαρχιακούς, διεθνείς, κοινοτικούς- και στην περίπτωση των 750 τετραγωνικών, εφόσον το γήπεδο είχε δημιουργηθεί πριν από τον Νοέμβριο του 1962 ή εφόσον ήταν τουλάχιστον 1.200 τετραγωνικά, είχε δημιουργηθεί πριν από τον Σεπτέμβριο του 1964 ή, αν ήταν 2 στρέμματα τουλάχιστον, θα έπρεπε να είχε δημιουργηθεί πριν από τον Οκτώβριο του 1978», επεσήμανε ο κ. Ταγαράς.

Πάντως είναι αξιοσημείωτο ότι, από τις περίπου 13.000 οικοδομικές άδειες ή προεγκρίσεις οικοδομικών αδειών που εξασφαλίστηκαν έως τις 9 Δεκεμβρίου, το ένα τρίτο αφορούσε τα νησιά του Ιονίου, με την Κρήτη να ακολουθεί.

Πολεοδομικός σχεδιασμός

Σε κάθε περίπτωση, όπως υπογράμμισε ο κ. Ταγαράς, το 2025 όταν θα ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας (δηλαδή με την ολοκλήρωση των Τοπικών και των Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων – ΤΠΣ και ΕΠΣ), αλλά και οι μελέτες για την αναγνώριση των οδών στις εκτός σχεδίου περιοχές, πολλά από τα μικρά εκτός σχεδίου οικόπεδα που δεν απέκτησαν την πολυπόθητη άδεια έως τις 9 Δεκεμβρίου, μπορεί και πάλι να γίνουν οικοδομήσιμα.

Ειδικότερα, για τις μελέτες έχουν εξασφαλιστεί περί τα 400 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, και θα πρέπει να ολοκληρωθούν στα τέλη του 2025. Έως σήμερα από τα συνολικά 225 ΤΠΣ, που καλύπτουν το 70% της ελληνικής επικράτειας που δεν έχει πολεοδομικό σχέδιο, τα 128 έχουν ήδη προκηρυχτεί. Από αυτά, για τα 63 υπάρχει τελικός ανάδοχος, για τα 10 προσωρινός ανάδοχος και στα 40 βρίσκεται σε εξέλιξη αξιολόγηση για να ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία.

Ειδικά πολεοδομικά σχέδια

Όσον αφορά στα 17 Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΕΠΣ), στα τρία έχει υπογραφεί σύμβαση (για τον Δήμο Μινώα Πεδιάδας, τη Θήρα και τη Μύκονο) και ολοκληρώνεται η υπογραφή σύμβασης για την Ηλεία. Τα 8 ΕΠΣ αναμένεται να περάσουν από το Κεντρικό Συμβούλιο Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων (ΚΕΣΥΠΟΘΑ) και θα ακολουθήσει η δρομολόγηση της προκήρυξης ώστε να προκύψει ανάδοχος, ενώ ακολουθούν και άλλα δύο. Αφού ολοκληρωθούν οι μελέτες το 2025, το καθένα από τα ΤΠΣ και ΕΠΣ θα εγκριθεί με Προεδρικό Διάταγμα.

Παράλληλα, για τον καθορισμό Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης, σε 42 δήμους έχει ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός και έως τον Απρίλιο θα έχουν συμβασιοποιηθεί οι μελέτες. Το ίδιο ισχύει και για τις μελέτες οριοθέτησης οικισμών σε 13 δήμους καθώς και τις μελέτες σε 69 δήμους για τον χαρακτηρισμό οδών στην εκτός σχεδίου περιοχή, ώστε να χαρακτηριστούν πολεοδομικά κοινόχρηστοι δρόμοι. Έτσι, για τα οικόπεδα έχουν «πρόσωπο» σε αυτούς θα μπορούν να εκδίδονται νομίμως οικοδομικές άδειες.