Έχω ασχοληθεί με το έργο αυτό για κάποια χρόνια και γνωρίζω τις πολλές παραμέτρους του.

Επανέρχομαι, λοιπόν, στο ζήτημα γιατί παρά τις τόσες προειδοποιήσεις προς όλες τις κατευθύνσεις, κανείς δεν ασχολήθηκε με το ζήτημα σοβαρά τα τελευταία τρεισήμισι χρόνια. Σήμερα το έργο έχει σταματήσει, ο εργοταξιάρχης αποχώρησε και μόνο εργασίες συντήρησης εκτελούνται. Γνωρίζουμε ότι ο Ανακεφαλαιωτικός Πίνακας Εργασιών (ΑΠΕ) είναι σε εκκρεμότητα, η νέα συμπληρωματική σύμβαση που διεκδικεί η εταιρεία επίσης, και, ως εκ τούτου, δεν προχωρούν και οι εργασίες για τον υπερχειλιστή.

Επομένως, νέα στασιμότητα προκύπτει, τα σημάδια της οποίας ήταν ορατά ήδη από την αρχή ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας από την ΝΔ.
Δεν θα επαναλάβω τι ενέργειες έγιναν από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για να ‘ξεκολλήσει’ το έργο, να διασφαλιστεί η ευρωπαϊκή του χρηματοδότηση το 2016, να επανεκκινήσουν οι εργασίες, να χρηματοδοτηθεί η μελέτη του αρδευτικού δικτύου. Τα έχω επανειλημμένα αναφέρει.  

Θα περιοριστώ στα παρακάτω γιατί θεωρώ ότι είναι κρίσιμα στην παρούσα φάση:

   • Για την περαιτέρω θωράκιση του έργου εξασφαλίστηκε συμπληρωματική σύμβαση κατασκευής, ύψους 12.287.350,42 €, η οποία ολοκληρώθηκε με την σχετική απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου το 2019, πριν την λήξη της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Η συμπληρωματική αυτή σύμβαση κάλυπτε όλες τις αναγκαίες επιπλέον εργασίες που είχαν προκύψει από την εγκατάλειψη του έργου πριν την επανεκκίνηση το 2016 και έδινε παράταση ενός έτους για την ολοκλήρωσή του, έως την 31/12/2021.

Τι έγινε έκτοτε όμως; 
Η κυβέρνηση της ΝΔ αντί να παρακολουθεί στενά και να πιέζει για την ολοκλήρωση του έργου στην ημερομηνία της σύμβασης, έδωσε νέα διετή παράταση ολοκλήρωσης έως το τέλος του 2023, ενώ η εταιρεία διεκδικεί αναιτιολόγητα και νέα συμπληρωματική σύμβαση (χωρίς να έχει ολοκληρώσει και απορροφήσει την προηγούμενη) απειλώντας με νέες καθυστερήσεις, αν όχι και με εγκατάλειψη του έργου.

   • Με αποφάσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ το 2016 και το 2019 εξασφαλίστηκε η χρηματοδότηση της μελέτης για την κατασκευή του δικτύου άρδευσης με 3 εκατ. με τον χαρακτηρισμό του από το υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών ως ‘έργο Εθνικού Επιπέδου, Ειδικό και Σημαντικό’.

Τι έκανε η κυβέρνηση της ΝΔ;
Προκήρυξε την μελέτη με 3 χρόνια καθυστέρηση μετά το 2019 και με διπλάσιο προϋπολογισμό με αποτέλεσμα να χαθούν τρία χρόνια, να απαιτούνται άλλα τρία για την ολοκλήρωση της μελέτης και επιπλέον τέσσερα χρόνια ακόμα για την κατασκευή του δικτύου (κι αυτά υπό την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζεται η έγκαιρη χρηματοδότησή του).

   • Από τα μέσα του 2019, με αφορμή επίσκεψη κλιμακίου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, είχαμε ήδη συζητήσει με την Περιφέρεια Πελοποννήσου, σε σύσκεψη στο εργοτάξιο του Φράγματος την εναλλακτική, μεταβατική λύση μέχρι την κατασκευή του νέου αρδευτικού δικτύου του Φράγματος Ασωπού. Αυτή η λύση ήταν ο εκσυγχρονισμός του δικτύου ΑΟΣΑΚ, στη βάση σχετικής μελέτης, με την χρηματοδότηση της Περιφέρειας Πελοποννήσου, με ύψος δαπάνης του έργου κοντά στο 1.5 εκατ. 
Η πρόταση αυτή προβλεπόταν και στην αρχική μελέτη του έργου, με βάση την οποία και κατέστη επιλέξιμο προς χρηματοδότηση.

Τι έκαναν οι αρμόδιοι φορείς;
Η κυβέρνηση και η Περιφέρεια αδιαφόρησαν γι’ αυτή την εναλλακτική πρόταση, δεν έκαναν καμία προετοιμασία και καμία ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση παρά τις συνεχείς επισημάνσεις.

Που βρισκόμαστε σήμερα και τι πρέπει να γίνει; 
Η κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) αφού ‘κατάφεραν’ να μην παραλάβουν το έργο στο τέλος του 2021, έδωσαν νέα διετή παράταση στον ανάδοχο μέχρι το 2023 και ‘διαπραγματεύονται’ νέα συμπληρωματική σύμβαση, πέραν της προηγούμενης που δεν έχει ακόμα εκτελεστεί.

Η Περιφέρεια σφυρίζει αδιάφορα και οι κυβερνητικοί και άλλοι παράγοντες του νομού, χωρίς να σκύψουν με σοβαρότητα στο πρόβλημα, υπόσχονται λύσεις με το νερό του βιολογικού σταθμού, των μικρών φραγμάτων, των γεωτρήσεων, της αφαλάτωσης και άλλα ανέφικτα πράγματα, παριστάνοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα στηρίξουν τους παραγωγούς που πλήττονται κατάφωρα άμεσα και κινδυνεύουν να οδηγηθούν στην εγκατάλειψη της παραγωγικής τους δραστηριότητας. 
Αυτές οι προτάσεις δεν είναι άμεσα υλοποιήσιμες, δεν επαρκούν, και σίγουρα δεν θα αντιμετωπίσουν το πρόβλημα της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου.

Η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ έχουν ακέραια την πολιτική ευθύνη ολοκλήρωσης του φράγματος μέσα σε αυτή την χρονιά. Δεν έπρεπε να υποκύψουν στους εκβιασμούς του ανάδοχου του έργου για να συζητήσουν μια νέα συμπληρωματική σύμβαση, ούτε να επιτρέψουν άλλη μία αθέτηση των συμβατικών υποχρεώσεών του. Υπάρχουν νομικές κυρώσεις σε αυτή την περίπτωση.

Η κυβέρνηση, η Περιφέρεια και οι αρμόδιοι φορείς, όπως πολλές φορές έχω τονίσει, δεν έχουν άλλες επιλογές από τις ακόλουθες:

   • Μέχρι να ολοκληρωθεί το φράγμα του Ασωπού, η μόνη άμεση και πρόσφορη λύση συνδέεται με τον ΑΟΣΑΚ. Η Περιφέρεια  πρέπει να θέσει σε προτεραιότητα τον ΑΟΣΑΚ ως οργανισμό αντιμετώπισης του επείγοντος προβλήματος άρδευσης της περιοχής.  
   • Να εκπονήσει, με μορφή κατεπείγοντος, μελέτη εκσυγχρονισμού του δικτύου του ΑΟΣΑΚ.
   • Να χρηματοδοτήσει την ανάθεση του έργου και να ενισχύσει οικονομικά τον Οργανισμό.
   • Να εκσυγχρονίσει τον κανονισμό του ΑΟΣΑΚ με στόχο την ενιαία διαχείριση των υδατικών πόρων και την δίκαιη κατανομή των δικαιωμάτων άρδευσης, με γνώμονα τις σημερινές επικρατούσες συνθήκες λόγω κλιματικής αλλαγής, αλλά και  το σκεπτικό της ίδρυσής του, που ήταν η συνένωση όλων των εκτελεστικών τοπικών επιτροπών (ΕΤΕ) σε έναν Οργανισμό, φορέα της ενιαίας διαχείρισης, ώστε να αποφεύγονται κοινωνικές εντάσεις μεταξύ των παραγωγών των περιοχών που δικαιούνται να αρδεύσουν τα κτήματά τους.

Εάν δεν γίνουν αυτά, οι κυβερνώντες θα φέρουν ακέραια την ευθύνη για τον μαρασμό της γεωργίας της περιοχής μας και τις συνεπακόλουθες οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες για τον νομό. 

Χαράλαμπος Κασίμης